Prostat Kanseri Ameliyatı
Prostat kanseri ameliyatı (radikal prostatektomi) prostat kanseri tanısı alan hastada hastayı prostat kanserinden kurtarmak ve eski sağlığına kavuşturmak için yapılır. Ameliyatın amacı kanserli hücrelerin tamamını vücuttan temizlemektir. Radikal prostatektomi prostat kanserinin erken evresinde en sık uygulanan tedavi yöntemidir ve yıllar içinde etkinliği kanıtlanmıştır. Günümüzde tecrübeli cerrahlarla hastaların kanserlerinden tamamen kurtulma oranları yükselmiş, ameliyatın yan etkileri azalmıştır.
Prostat Kanseri Ameliyatının Avantajları Nelerdir?
Prostat kanseri ameliyatı kanserli dokulardan hızla ve tamamen kurtulmamızı sağlar. Başarılı bir ameliyattan sonra kan değeri (serum PSA değeri) hızla sıfıra gelir, böylece ameliyat sonrası erken dönemde tedavinin etkinliği anlaşılmış olur. Ameliyattan önce idrar yapma ile ilgili şikayetlerimiz varsa (idrar yapamama, zor yapma, yanma sızlama) bu şikayetlerden de kurtuluruz. Prostat kanseri tedavisinde uygulanan diğer bir tedavi yöntemi olan radyoterapiden (ışın tedavisi) sonra kan değerleri anında düşmez ve idrar yapma ile ilgili şikayetler ise daha da artabilir.
Prostat kanseri erken tanı konulduğunda tecrübeli ellerde şifayla sonuçlanmaktadır ve yan etkileri de çok az görünmektedir. Amerika ve Avrupa’da her sene yayınlanan doktor kılavuzlarına baktığımızda ameliyatın açık, laparoskopik ya da robotik olmasının onkolojik (kanser sonuçları) ve fonksiyonel (idrar kaçırma, sertleşme sorunları) sonuçlar üzerine etkili olmadığı fakat cerrahi tecrübenin etkili olduğunu görüyoruz.
Prostat Kanseri Ameliyatı Öncesi
Prostat kanseri ameliyatı öncesi her hasta benzersiz olduğundan doktor cerrahi işlemin her aşamasında hastaya rehberlik edecektir. İşlem öncesi hastaların beslenme düzenini değiştirmesi ya da kan sulandırıcı türü ilaçları kesmesi gerekir.
Genellikle kişinin ameliyattan bir gün önce akşam yemeğinden sonra lavman uygulaması ve gece yarısından sonra yeme ve içmeden kaçınması önerilir. Bunun yanında ameliyattan önce kan sulandırıcı ilaçlar (coraspin, ecopirin, xeralto, eliquis, plavix, coumadin vb…) almayı bırakması istenecektir. Bu süreçte sigaranın bırakılması da iyileşme süreci için oldukça önemlidir.
Prostat Kanseri Ameliyatı Tekniği:
Prostat kanseri ameliyatı GENEL anestezi altında karın kısmında göbek deliği altından oluşturulan yaklaşık 15 cm’lik bir kesi ile yapılmaktadır. Cerrah daha sonra prostat bezini mümkün olan vakalarda sinirleri koruyarak çıkarır. Kanserin tüm prostat dokusuna yayılmadığı erken tanı konulan vakalarda ameliyat sonrası sertleşme sorunu (ereksiyon kaybı) yaşamamak için cerrah sinir koruyucu radikal prostatektomi ameliyatıyapar. Prostatın altındaki seminal veziküller adı verilen iki adet salgı bezleri de işlem sırasında çıkarılmaktadır. Eğer gerekliyse (kanserin saldırganlık durumuna ve yayılımına göre) hastanın prostat bezinin ilgili lenf bezleri de geniş bir şekilde çıkartılır. Çıkarılan dokular patoloji bölümüne incelenmek üzere gönderilir.
Prostat Kanseri Ameliyatı Sonrası:
Prostat kanseri ameliyatı sonrası herhangi bir komplikasyon oluşma ihtimalinin önüne geçilmesi ve iyileşme sürecinin yakından izlenebilmesi için genellikle iki gün hastanede takip edilmesi gerekmektedir.
Ameliyattan hemen sonra mümkün olan en kısa zamanda hastanın yürümesi sağlanır. Bu davranış komplikasyonların önlenmesine ve vücuttaki kanı dolaştırarak iyileşme sürecine yardımcı olur. Ameliyattan sonra iyileşme sürecini hızlandırmak için kişi yürüyüş gibi hafif egzersizler yapmaya devam etmelidir. Ameliyat sonrası en az 4 hafta boyunca ağır kaldırmaktan kaçınılmalıdır.
Prostat kanseri ameliyatı sırasında idrar kanalının prostatın içinde kalan kısmıda çıkarılıp idrar yolu idrar torbasına tekrar dikildiği için ameliyat sonrası bölgenin iyileşmesine yardımcı olmak ve idrarın rahatça çıkmasını sağlamak amacıyla idrar sondası kullanılmaktadır. İdrar sondası kişinin idrarını vücudunun dışındaki bir torbaya akıtan ince bir tüptür ve genellikle ameliyattan 7-10 gün sonra çıkarılmaktadır. Bu süre hastanın kişisel durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Sondayı çıkardıktan sonraki kontroller doktorunuz tarafından yapılacaktır.
Prostat Kanseri Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Prostat kanseri ameliyatı tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi türlü yan etki ve komplikasyon riskleri taşımaktadır. Bu riskler kanserin evresine, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Doktor işlem öncesi olası komplikasyonları hasta ile paylaşacaktır. Prostat kanseri ameliyatı tecrübeli ellerde yapılırsa genellikle iyi tolere edilir, yan etkileri geçicidir ve kişinin hayat kalitesini fazla etkilemez. Genel riskleri arasında en çok görünen geçici veya uzun süreli iktidarsızlık sayılabilir ama eğer kanser çok erken evrede yakalanırsa ve ameliyat sinir koruyucu şekilde yapılırsa bu yan etkide çok daha az görülmektedir. Gereken hastalarda ilaç takviyeleri (haplar ve iğneler) ile sorun aşılabilir. Genellikle geçici kısa süreli, nadiren de uzun süreli idrar kaçırma %5 hastada görülür.
